Het toenemende aantal ongelukken met fatbikes, vooral onder jongeren, heeft geleid tot een oproep van artsen en organisaties om de minimumleeftijd voor bestuurders van deze voertuigen te verhogen. Artsen op de spoedeisende hulp melden een zorgwekkende stijging in het aantal incidenten met elektrische fietsen, waarbij vooral de fatbike, populair onder jongeren, voor veel ongelukken met ernstig letsel zorgt. VeiligheidNL, een kenniscentrum voor letselpreventie, pleit voor een verbod op het gebruik van deze vaak opgevoerde elektrische fietsen voor kinderen onder de 16 jaar.

Ongevallen met fatbikes

Uit cijfers van VeiligheidNL blijkt dat in 2022 zeven fatbikebestuurders op de spoedeisende hulp belandden. Vorig jaar was dit aantal al gestegen naar 59, en in de eerste vier maanden van dit jaar waren er alleen al 33 incidenten. Deze cijfers betreffen uitsluitend ongevallen waarbij de fatbiker zelf gewond raakte. Vorig jaar raakten ook twaalf andere weggebruikers gewond bij ongevallen waarbij een fatbike betrokken was, en in de eerste vier maanden van dit jaar waren dat er tien.

Letsel door fatbike ongevallen

Martijntje Bakker van VeiligheidNL wijst erop dat in veel gevallen sprake is van hoofd- en hersenletsel, wat vaak onomkeerbaar is en vooral zorgwekkend bij kinderen tussen de 10 en 14 jaar. De cijfers van VeiligheidNL zijn gebaseerd op informatie van slechts veertien van de 83 SEH-afdelingen in Nederland, en niet altijd wordt het type fiets genoteerd bij een ongeval. Het werkelijke aantal incidenten ligt waarschijnlijk veel hoger. Daarnaast zijn er de afgelopen jaren steeds meer fatbikes verkocht, wat automatisch tot een stijging van het aantal incidenten leidt.

Snelheid fatbikes

Fatbikes hebben een maximumsnelheid van 25 km/u, maar opgevoerd kunnen ze soms sneller dan 45 km/u. Volgens Bakker zullen fatbikes waarschijnlijk dezelfde trends volgen als e-bikes, wat heeft geleid tot een verviervoudiging van het aantal letselgevallen onder jonge slachtoffers in vijf jaar tijd. De verwachting is dat fatbikes deze trend zullen volgen of zelfs overtreffen.

Opgevoerde fatbikes

De Fietsersbond benadrukt dat vooral handelaren van fatbikes en ouders van kinderen met een opgevoerde elektrische fiets hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Esther van Garderen van de bond wijst erop dat kinderen niet verzekerd zijn bij een ongeval met een opgevoerde fiets, wat naast menselijk leed ook financiële gevolgen kan hebben in een mogelijke letselschadezaak. De Fietsersbond pleit voor een minimumleeftijd van 12 jaar voor bestuurders van een e-bike, maar VeiligheidNL vindt dit te jong gezien de hoge snelheden van fatbikes. Ze pleiten voor een minimumleeftijd van 16 jaar, omdat jongeren op die leeftijd meer risicobesef en -perceptie hebben.

Voorlichting en helmplicht fatbikes

David Baden van de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen benadrukt het belang van betere voorlichting over het dragen van helmen. Slechts 8 procent van de mensen op een e-bike draagt momenteel een helm, en Baden ziet voorlichtingscampagnes als een eerste stap. Als dat niet voldoende effect heeft, moet het gebruik van helmen mogelijk gestimuleerd worden. Een helmplicht is echter een lastige kwestie vanwege de handhaving en de weerstand van Nederlanders tegen verplichtingen.

Ondanks dat uit berekeningen blijkt dat de helmplicht vijftig levens per jaar zou kunnen redden, is de Fietsersbond geen voorstander van een helmplicht. Van Garderen stelt namelijk dat 70 procent van de mensen zou stoppen met fietsen als er een helmplicht komt, wat zou leiden tot meer autogebruik en daarmee een toename van bewegingsarmoede. Dit zou volgens haar een verkeerde aanpak zijn.

In een poging om het opvoeren van fatbikes tegen te gaan, presenteerden vier grote fatbike-fabrikanten in maart een plan om verkooppunten te boycotten die zich niet aan de wettelijke regels houden. Dealers die geïmporteerde fatbikes opvoeren, zouden aangepakt moeten worden om de veiligheid te verbeteren en het aantal incidenten te verminderen.

Vragen?

Heeft u vragen of zoekt u een advocaat die is gespecialiseerd in aansprakelijkheids- en verzekeringsrecht? Neem vrijblijvend contact op.

Salva Schaderecht is een advocatenkantoor  gespecialiseerd in aansprakelijkheid, letselschade en verzekeringsrecht.

Salva Schaderecht | info@salvaschaderecht.nl | 085 800 8080 | Jansbuitensingel 7, 6811 AA Arnhem