Het is een veel voorkomende vraag in de juridische praktijk wanneer een verzekeraar een persoonlijk onderzoek mag starten naar de verzekerde bij een vermoeden van verzekeringsfraude. Het antwoord op deze vraag hangt altijd af van de specifieke omstandigheden van het geval, maar er zijn wel algemene richtlijnen.

Gedragscode Persoonlijk Onderzoek (GPO)

Het Verbond van Verzekeraars heeft een Gedragscode Persoonlijk Onderzoek opgesteld. Hierin staan handvatten voor verzekeraars die kunnen helpen bij de afweging van het instellen van een persoonlijk onderzoek. Indien een verzekeraar het vermoeden heeft dat sprake is van verzekeringsfraude kan zij, indien is voldaan aan de voorwaarden, overgaan tot een persoonlijk onderzoek.

Vereisten GPO

Door een verzekeraar mag pas worden overgegaan tot persoonlijk onderzoek wanneer dit volgt op een feitenonderzoek. Bij een feitenonderzoek wordt onderzoek gedaan naar de feiten, omstandigheden en gedragingen van de persoon op wie het onderzoek betrekking heeft. Dat onderzoek vindt plaats ten behoeve van de beoordeling van de schademelding en/of de aanspraak op uitkering. Onder feitenonderzoek kan vallen het raadplegen van openbare bronnen, zoals Google, een openbaar Facebookaccount enz. Indien het feitenonderzoek onvoldoende uitsluitsel geeft, kan worden overgegaan tot persoonlijk onderzoek. Er kan ook worden overgegaan tot persoonlijk onderzoek indien er gerede twijfel is ontstaan over de juistheid of volledigheid van de resultaten van het feitenonderzoek, en wel zodanig dat bij de verzekeraar een redelijk vermoeden van verzekeringsfraude is ontstaan.

Methode persoonlijk onderzoek

Bij het persoonlijk onderzoek kan gebruik worden gemaakt van één van de volgende methode: een interview met betrokkene, het inwinnen van informatie van derden of observatie van betrokkene. De inzet van deze methoden kunnen de persoonlijke levenssfeer van de betrokkene raken.

Daarom dient de vraag te worden beantwoord of het persoonlijk onderzoek een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van betrokkenen rechtvaardigt (proportionaliteit). Bij deze afweging speelt ook het te hanteren onderzoeksmiddel een rol. Het middel dat het minste inbreuk maakt op de persoonlijke levenssfeer dient te worden gekozen (subsidiariteit). Het besluit tot het instellen van een persoonlijk onderzoek dient door de verzekeraar worden genomen en deze beslissing moet worden genomen door een leidinggevende van de dossierbehandelaar of door een medewerker van de afdeling veiligheidszaken. De verzekeraar moet vastleggen door wie en op welke gronden het besluit tot het doen van een persoonlijk onderzoek is genomen.

Gevolgen persoonlijk onderzoek

Indien de verzekeraar in strijd met de GPO handelt, levert dit een onrechtmatige inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van de benadeelde op. De benadeelde kan dan een schadevergoeding vorderen op grond van onrechtmatige daad (artikel 6:162 BW). Handelt de verzekeraar echter rechtmatig en komt hij op basis van het persoonlijk onderzoek tot de vaststelling van fraude, dan heeft dit grote gevolgen voor de benadeelde. De verzekeraar zal de uitkering stopzetten en eventueel het al eerder uitgekeerde terugvragen. Ook zullen de kosten van het onderzoek voor rekening van het slachtoffer komen. Daarnaast bestaat er ook de mogelijkheid dat de verzekerde op de zwarte lijst wordt geplaatst.

Conclusie

Al met al dient de afweging voor het instellen van persoonlijk onderzoek goed te worden gemotiveerd en schriftelijk te worden vastgelegd, zodat hierop in rechte een beroep kan worden gedaan. Desalniettemin blijft deze afweging maatwerk en hangt het dus af van de omstandigheden van het geval.

Vragen?

Heeft u vragen of zoekt u een advocaat die is gespecialiseerd in verzekeringsrecht? Neem vrijblijvend contact op.

Salva Schaderecht is een advocatenkantoor  gespecialiseerd in aansprakelijkheid, letselschade en verzekeringsrecht.

Salva Schaderecht | info@salvaschaderecht.nl | 085 800 8080 | Jansbuitensingel 7, 6811 AA Arnhem