Oud-werknemer op grond van onrechtmatige daad aansprakelijk voor schade die werkgever heeft geleden als gevolg van het (laten) verzenden van spookfacturen. Zijn de bij malversaties betrokken vennootschappen en hun bestuurders eveneens aansprakelijk?

Feiten

OSG is een opleidingsinstituut voor medische en paramedische beroepsbeoefenaren.  Witte Kruis Holding BV is haar bestuurder en enig aandeelhouder. OSG is een ‘productline’ van Connexxion Nederland N.V. (hierna te noemen: Connexxion). Connexxion en Witte Kruis zijn onderdeel van Transdev Nederland (hierna te noemen: Transdev). BV Media is een onderneming die zich bezighoudt met de advisering op het gebied van PR, marketing en (sociale) media. De bestuurder en aandeelhouder van BV Media en zijn partner die via haar onderneming AL administratieve werkzaamheden voor opdrachtgevers verricht, zijn in deze zaak onder andere gedaagden. Manager is met ingang van 1 juni 2018 in dienst getreden bij Connexxion in de functie van ‘Manager ACM Opleidingen’. In dat kader is hij te werk gesteld bij ACM opleidingen B.V. (hierna te noemen: ACM), maar had hij tevens bevoegdheden ten behoeve van OSG.

Bij OSG werden binnenkomende facturen eerst ter controle voorgelegd aan de operationeel leidinggevende van manager en vervolgens, voor zover het facturen tot € 10.000,00 betroffen, ter goedkeuring aan manager. Facturen voor een hoger bedrag werden ter goedkeuring aan de leidinggevende van manager voorgelegd.

BV Media heeft OSG facturen gestuurd waarbij als beschrijving ‘Werkzaamheden conform afspraak Nieuwsbrief, Benchmark, Bedrijfsfilm en Marktaanpak Opleidingen’ worden vermeld. OSG heeft vervolgens vanaf enig moment de opleiding Doktersassistent MBO niveau 4 aangeboden. De Onderwijsinspectie heeft in 2019 geconstateerd dat die opleiding op onderdelen tekortschoot en/of niet voldeed aan de wettelijke eisen. OSG heeft vervolgens een deel van de opleiding uitbesteed aan Andere Start MBO BV en daarop hebben ze een samenwerkingsovereenkomst gesloten.

Andere Start heeft in totaal een bedrag van € 139.188,74 via AL aan OSG gefactureerd. BV Media heeft in totaal een bedrag van € 60.674,20 via AL aan OSG gefactureerd. AL heeft in totaal in de periode van maart 2019 tot en met januari 2020 voor een bedrag van € 324.077,35 aan facturen aan OSG toegestuurd, die OSG heeft betaald. In dat bedrag zijn ook de kosten voor de diensten van AL zelf begrepen.

OSG stelt dat de overeenkomst met BV Media uitsluitend is gesloten teneinde betaling van de via Koko verzonden facturen van manager te kunnen bewerkstelligen. manager gunde de bestuurder van BV media namelijk alleen opdrachten indien zijn eigen facturen zouden worden voldaan en de bestuurder van BV Media /BV Media kon manager uitsluitend betalen indien OSG betalingen aan hem/haar zou verrichten. De werkzaamheden die BV Media aan OSG heeft gefactureerd zijn nooit uitgevoerd. Manager heeft bovendien AL louter ingeschakeld met als doel facturen met een opslag naar OSG te kunnen versturen, zonder dat tegenover die opslag een tegenprestatie werd verricht. De opslag werd vervolgens conform instructie verdeeld onder manager, bestuurder van BV Media en bestuurder van AL. Manager en AL c.s. hebben bewust samengespannen met als doel OSG te benadelen en zichzelf te bevoordelen.

Onrechtmatige daad

OSG voert aan dat manager en AL onrechtmatig jegens haar hebben gehandeld. Manager heeft grovelijk misbruik gemaakt van zijn bevoegdheden, althans is op grovelijke wijze buiten zijn bevoegdheden getreden, door namens OSG contracten af te sluiten die op geen enkele wijze het belang van OSG dienden, maar alleen het privébelang van manager. De rechtbank stelt voorop dat het versturen van facturen voor niet verrichte diensten kwalificeert als onrechtmatig handelen als bedoeld in artikel 6:162 BW, omdat de ontvanger van die facturen wordt bewogen tot het doen van betalingen zonder rechtsgrond.

Bovendien oordeelt de rechtbank dat zij het zeer opmerkelijk acht dat uit de facturen die AL aan OSG heeft toegestuurd niet, althans niet op duidelijke wijze, is af te leiden dat deze tevens zien op de werkzaamheden die manager, BV Media en AL voor OSG zouden hebben verricht en aan haar in rekening zouden mogen brengen, terwijl een dergelijke verwijzing wel voor de hand had gelegen, indien de stelling van manger juist is dat AL is ingeschakeld om orde te scheppen in de administratieve chaos bij OSG en haar te ontlasten.

Aansprakelijkheid 6:166 BW

OSG meent dat ook AL aansprakelijk moet worden gehouden voor de door haar geleden schade, omdat AL kort gezegd actief betrokken was bij de malversaties met de facturen en de benadeling van OSG. De wijze van facturering op instructie van manager, die, zoals de bestuurder van AL tijdens de mondelinge behandeling gezegd heeft, feitelijk door haar is uitgevoerd, kan aan AL worden toegerekend. De bestuurder van AL is immers (middellijk) enig bestuurder en aandeelhouder van AL, zodat haar handelen heeft te gelden als gedraging van de rechtspersoon.

Aansprakelijkheid BV media

OSG betoogt dat BV Media net als AL heeft samengespannen met manager en dus eveneens al dan niet in groepsverband onrechtmatig jegens haar heeft gehandeld. Hiervoor is reeds vastgesteld dat BV Media via AL en manager een bedrag van  € 60.674,20 inclusief btw aan OSG heeft gefactureerd en betaald heeft gekregen voor niet geleverde diensten. Dit handelen van BV Media levert een onrechtmatige daad op die aan haar kan worden toegerekend, nu de bestuurder van BV Media enig bestuurder en aandeelhouder van BV Media was, zodat zijn handelen heeft te gelden als gedraging van de rechtspersoon. De bestuurder van BV Media heeft niet betwist dat hij het genoemde factureren voor niet geleverde diensten feitelijk uitvoerde. BV Media is dus gehouden het bedrag van € 60.674,20 inclusief btw, zijnde de door OSG als gevolg van het handelen van BV Media geleden schade, aan OSG terug te betalen. OSG meent dat BV Media ook hoofdelijk aansprakelijk moet worden gehouden voor de door OSG ten gunste van manager en AL betaalde bedragen van € 80.522,00 (facturen van Koko) en € 43.692,43 ( het door AL zelf in rekening gebrachte bedrag). Zij heeft echter onvoldoende gesteld om aan te nemen dat deze schade mede het gevolg is van enig onrechtmatig handelen van BV Media zelf, althans dat BV Media op grond van artikel 6:166 lid 1 BW voor die schade aansprakelijk is te houden.

Aansprakelijkheid bestuurder BV Media en zijn partner

OSG meent dat de enige bestuurders respectievelijk AL en BV Media  ook persoonlijk aansprakelijk zijn te houden voor de door haar geleden schade. Zij hadden in die hoedanigheid immers volledige zeggenschap over de dagelijkse gang van zaken bij die vennootschappen, alsmede dat zij actief persoonlijk betrokken zijn geweest bij de malversaties met de facturen en de benadeling van OSG. De rechtbank overweegt daarbij dat indien een vennootschap een onrechtmatige daad pleegt, in principe alleen de vennootschap aansprakelijk is voor de daaruit voortvloeiende schade. Onder bijzondere omstandigheden is echter, naast aansprakelijkheid van die vennootschap, ook ruimte voor aansprakelijkheid van een bestuurder van de vennootschap. Voor het aannemen van zodanige aansprakelijkheid is vereist dat die bestuurder ter zake van de benadeling persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Naar het oordeel van de rechtbank valt zowel de bestuurder van BV Media als de bestuurder van AL media een dergelijk verwijt te maken.

Bewijs

De rechtbank draagt OSG op te bewijzen dat de werkzaamheden op de facturen van BV Media in rekening zijn gebracht, niet zijn uitgevoerd.

Voor de hele uitspraak klik hier

Vragen?

Heeft u vragen over aansprakelijkheid en onrechtmatige daad? Zoekt u een advocaat gespecialiseerd in het aansprakelijkheidsrecht? Neem vrijblijvend contact op.

Salva Schaderecht is een advocatenkantoor gespecialiseerd in aansprakelijkheid, letselschade en verzekeringsrecht.

Salva Schaderecht | info@salvaschaderecht.nl | 085 800 8080 | Jansbuitensingel 7, 6811 AA Arnhem