Minister Koolmees (Ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid) streeft naar een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers. Het Verbond van verzekeraars steunt dit. Maar hoe zit dit? De directeur van het Verbond heeft hierover uitleg gegeven.

Waarom een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers?

Het kan zijn dat een zzp’er tijdens het werk of elders letsel oploopt of ziek wordt, waardoor hij (tijdelijk) niet kan werken. Een arbeidsongeschiktheidsverzekering dekt het risico van niet kunnen werken door arbeidsongeschiktheid. Als dit het geval is, keert de verzekering uit conform de polisvoorwaarden. Indien een zelfstandige deze verzekering niet heeft, is hij al snel aangewezen op de bijstand of een andere uitkering of steun, met alle gevolgen van dien.

Als een zzp’er zelf geen arbeidsongeschiktheidsverzekering heeft en hij loopt letsel op tijdens het werk, dan kan hij soms wel de opdrachtgever aansprakelijk stellen, alsof het een werkgever is. Of dat kan hangt af van de omstandigheden  van het geval.

Klik hier voor een artikel over werkgeversaansprakelijkheid en zzp’ers en andere ‘niet-werknemers’.

Waarom is er nog geen verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers?

Vanuit het oogpunt van ondernemingsvrijheid was er in de politiek en onder zelfstandigen veel bezwaar tegen een verplichtstelling. Sowieso is het bemoeienis en een inbreuk op vrijheden van mensen als zij worden verplicht om een verzekeringsovereenkomst te sluiten.

In 2019 heeft het kabinet toch de stap gemaakt naar een verplichte verzekering voor zelfstandigen. Vervolgens heeft de Stichting van de Arbeid (StvdA) een advies geschreven met daarin een uitwerking van de verzekeringsplicht. Op dit moment moet de laatste stap nog worden gemaakt en dat is de invoering.

Hoe zal de verplichte verzekering eruit zien?

Ondanks dat zzp’ers zich verplicht zullen moeten verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid zijn er wel keuzemogelijkheden. Deze keuzemogelijkheden zien op de verschillende wachttijden, arbeidsongeschiktheidscriterium en de hoogte van de uitkering. Deze keuzemogelijkheden zijn nodig, omdat er verschillende behoeftes zijn. Het idee is dat er een beperkt verplicht deel komt met ruimte voor een uitgebreidere polis.

Hoe zal de invoering eruit gaan zien?

De invoering van een verzekeringsplicht voor zzp’ers van arbeidsongeschiktheid is een complexe operatie waarbij diverse partijen betrokken zullen zijn, zoals het UWV en de Belastingdienst. Minister Koolmees wil dit stapsgewijs aanpakken aan de hand van het advies van de StvdA. Volgens het Verbond heeft het advies een goede balans tussen verplichting en vrijheid, activering en solidariteit en tussen publieke kaders en private prikkels. Bij de invoering wordt er voorkeur gegeven aan kwaliteit. Dit betekent dat de nadruk wordt gelegd op een goed systeem voor alle zelfstandigen bouwen en minder de nadruk op snelheid.

Dat het voor zelfstandigen verplicht wordt om een arbeidsongeschiktheidsverzekering af te sluiten is zeker. Het blijft echter afwachten hoe de verplichting precies is vormgegeven en wanneer deze verplichtstelling in werking treedt.