Een hulpverlener van de wegenwacht rijdt op de snelweg toevallig langs twee voertuigen die vanwege een aanrijding op de vluchtstrook staan. Inzittenden staan erbij. Het wordt donker en het regent. Er is geen straatverlichting.
De hulpverlener stopt en besluit eerst veiligheidsmaatregelen te nemen. Hij rijdt met de zwaailichten aan achteruit op de rechter rijbaan van de snelweg zodat hij zijn auto met zwaailichten voor de andere voertuigen op de vluchtstrook kan parkeren.
Achteruit rijdende wegenwacht wordt aangereden
Terwijl hij achteruit op de rechter rijbaan rijdt wordt hij aangereden door een Toyota. De drie inzittenden van de Toyota lopen letselschade op. Ook de hulpverlener van de wegenwacht loopt letselschade op.
De Toyota is verzekerd bij ASR, die de letselschade van de inzittenden van de Toyota vergoedt. De auto van de hulpverlener van de wegenwacht is tegen het risico van aansprakelijkheid verzekerd bij Unigarant.
ASR wil schade verhalen op Unigarant
In deze procedure gaat het om ASR die de rechter vraagt om Unigarant te veroordelen om aan ASR te betalen wat ASR heeft betaald aan de inzittenden van de Toyota.
ASR stelt dat de hulpverlener van de wegenwacht een onrechtmatige daad heeft gepleegd door achteruit te rijden op de rechter rijbaan van de snelweg. Dat is onzorgvuldig en ook nog in strijd met de verkeersregels, namelijk met artikel 43 van het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (Rvv).
Rechtvaardigingsgrond
Unigarant beroept zich als aansprakelijkheidsverzekeraar van de hulpverlener op een rechtvaardigingsgrond. De hulpverlener heeft artikel 43 van het Rvv weliswaar geschonden door achteruit te rijden op een snelweg, maar hij was vrijgesteld van dat verbod.
ANWB-hulpverleners hebben immers een vrijstelling van het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990. Aan de hulpverlener is deze vrijstelling verleend door de Directeur Hulpverlening ANWB bij beschikking van 1 januari 2005.
Volgens die beschikking mag er onder voorwaarden gebruik worden gemaakt van de vrijstelling:
a. Van de beschikking mag alleen gebruik worden gemaakt voor zover dit voor de onmiddellijke uitvoering van de genoemde werkzaamheden noodzakelijk is, derhalve indien de werkzaamheden zonder gebruikmaking van de beschikking redelijkerwijs niet kunnen worden uitgevoerd.
b. De veiligheid van het verkeer dient onder alle omstandigheden te zijn gewaarborgd.
c. Het verkeer dient zo weinig mogelijk te worden gehinderd, zo nodig dient daartoe het voor de uitoefening van de taak gebruikte voertuig te worden verplaatst.
d. (…)”
Het beroep op de rechtvaardigingsgrond slaagt
Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden oordeelt op 31 maart 2020 dat dit beroep op deze rechtvaardigingsgrond slaagt.
Het was gelet op de weersomstandigheden (bijna donker en regen), vanwege de personen op de vluchtstrook en vanwege het ontbreken van straatverlichting noodzakelijk om direct veiligheidsmaatregelen te nemen door achteruit te rijden in plaats van door om te rijden. Bovendien stonden de voertuigen weliswaar op de vluchtstrook, maar nog wel te dicht bij de rechter rijbaan.
De hulpverlener was daarom vrijgesteld van het verbod uit artikel 43 Rvv om achteruit te rijden. Dit geldt als een rechtvaardigingsgrond in de zin van artikel 6:162 BW, dat de onrechtmatigheid van de gedraging wegneemt. Daardoor is er geen aansprakelijkheid.
De vorderingen van ASR worden dus afgewezen. De volledige uitspraak van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden leest u hier.
Vragen?
Heeft u vragen over deze uitspraak? Zoekt u een advocaat aansprakelijkheidsrecht? Neem vrijblijvend contact op.
Salva Schaderecht is een advocatenkantoor gespecialiseerd in aansprakelijkheid, letselschade en verzekeringsrecht.
Salva Schaderecht | info@salvaschaderecht.nl | 085 800 8080 | Jansbuitensingel 7, 6811 AA Arnhem