Een jongen van 14 jaar oud pleegt een moord waarvoor hij strafrechtelijk is veroordeeld. In de media staat deze moord bekend als de ‘Facebookmoord‘.
Civielrechtelijk kunnen de ouders van deze jongen aansprakelijk zijn op grond van artikel 6:169 BW. Het gerechtshof ‘s-Hertogenbosch heeft op 7 juli 2020 geoordeeld dat de ouders van de moordenaar aansprakelijk zijn.
Artikel 6:169 BW
In lid 2 van artikel 6:169 BW staat immers:
Voor schade, aan een derde toegebracht door een fout van een kind dat de leeftijd van veertien jaren al wel maar die van zestien jaren nog niet heeft bereikt, is degene die het ouderlijk gezag of de voogdij over het kind uitoefent, aansprakelijk, tenzij hem niet kan worden verweten dat hij de gedraging van het kind niet heeft belet.”
Klik hier voor meer algemene informatie over de aansprakelijkheid van ouders voor gedragingen van hun kinderen en artikel 6:169 BW.
Aansprakelijk, tenzij…
Uit dit wetsartikel volgt dat ouders van kinderen van 14 of 15 jaar oud aansprakelijk zijn voor schade aan een derde toegebracht door een fout hun kind. Alleen als die ouders aantonen dat hun niet kan worden verweten dat zij de gedraging van hun kind niet hebben tegengehouden, is er geen aansprakelijkheid.
De Facebookmoord en shockschade
Als gevolg van de moord op de dochter, heeft de moeder onder andere psychische schade opgelopen.
In het aansprakelijkheidsrecht bestaat er een grondslag voor het vorderen van een schadevergoeding voor dergelijke schade, ook al heeft de dader primair tegenover iemand anders een onrechtmatige daad gepleegd.
In de Facebookmoordzaak heeft de dader met de moord een onrechtmatige daad gepleegd tegenover het slachtoffer. Maar doordat de moeder direct is geconfronteerd daarmee (met de gevolgen daarvan) en daardoor psychische schade heeft geleden, heeft de dader ook tegenover de moeder een onrechtmatige daad gepleegd. Er is sprake van het in de rechtspraak ontwikkelde begrip ‘shockschade’. Klik hier voor meer algemene informatie over shockschade.
Schadevergoeding vanwege shockschade
In deze civielrechtelijke Facebookmoordzaak, vordert de moeder op grond van artikel 6:169 BW een schadevergoeding van de ouders van de dader, die destijds 14 jaar oud was.
De moeder stelt dat de dader zowel tegenover haar dochter als tegenover haar een onrechtmatige daad heeft gepleegd zoals bedoeld in artikel 6:162 BW.
Op grond van artikel 6:169 lid 2 zijn de ouders van de dader aansprakelijk en verplicht de schade te vergoeden.
Uitspraak gerechtshof
In de rechtszaak betogen de ouders van de dader dat zij als ouders hebben gedaan wat ze konden. Zij zouden ten opzichte van hun zoon alle zorg in acht hebben genomen die van goede ouders mocht worden verwacht.
Hoe zij het handelen van hun zoon hadden kunnen beletten, valt volgens hen niet in te zien, omdat zij geen weet hadden van zijn gewelddadige intenties.
Het gerechtshof gaat niet mee in dit betoog van de ouders van de dader.
Het gaat om een jongen die destijds ernstige gedragsproblemen had, waarvoor ook al (gedwongen) hulpverlening was. Uit het beschikbare bewijsmateriaal volgt volgens het gerechtshof dat de dader de dagen vóór de moord op zijn eigen gang ging, de afspraken in het kader van de MST negeerde, zijn ouders voor het blok zette, zich niet liet controleren, laat staan gezeggen.
De ouders van de dader hebben dit volgens het gerechtshof laten gebeuren en hebben daartegen niet opgetreden. Waar hun zoon de 11e na schooltijd is geweest weten de ouders van de dader naar eigen zeggen niet; ze hebben hem vervolgens na 23:30 uur laten gaan, de 12e niet in beeld gehad/gekregen tot ’s avonds laat, de 13e niet thuisgekomen uit school bleek hij naar [plaats 1] gereisd – de dader onttrok zich opnieuw aan het ouderlijk toezicht – en zij hebben daarvan geen (nieuwe) melding gedaan bij Jeugdzorg, MST of politie (wijkagent) en/of hem zelf teruggehaald.
Dat zij hun zoon in deze periode corrigerende sancties hebben opgelegd, althans dat hebben geprobeerd (door bijv. een hulpverzoek aan derden of door interventie van de wijkagent), is volgens het gerechtshof gesteld noch gebleken.
Het gerechtshof vervolgt:
Terecht heeft [de moeder van het slachtoffer] haar verbazing erover uitgesproken dat de dader weer naar [plaats 2] kon afreizen. Daarmee hebben [de ouders van de dader] niet ten opzichte van het kind zodanige zorg in acht genomen ter voorkoming van nadeel voor derden door diens gedragingen als in de gegeven omstandigheden van hen als goede ouders had mogen worden verwacht. Dat er, zoals gesteld door [de ouders van de dader] , geen aanleiding was te vermoeden dat [hun zoon] tot iets ernstigs als de moord op [het slachtoffer] in staat was, komt, gegeven het in 8.4 genoemde ontsporende gedrag, voor rekening van [de ouders van de dader].
Het gerechtshof concludeert daarom dat de ouders van de dader niet hebben kunnen aantonen dat hun niet kon worden verweten dat zij de gedraging van hun zoon niet hebben belet. De ouders van de dader zijn daarom aansprakelijk en verplicht tot vergoeding van de schade.
Het gerechtshof oordeelt dat een vordering in de vorm van shockschade ook mogelijk is in het kader van artikel 6:169 BW en kent het gevorderde bedrag toe van € 50.000,–.
Vragen?
Heeft u vragen of zoekt u een advocaat die is gespecialiseerd in aansprakelijkheidsrecht? Neem vrijblijvend contact op.
Salva Schaderecht is een advocatenkantoor gespecialiseerd in aansprakelijkheid, letselschade en verzekeringsrecht.
Salva Schaderecht | info@salvaschaderecht.nl | 085 800 8080 | Jansbuitensingel 7, 6811 AA Arnhem
