Als eigenaar/bezitter van een gebouw kunt u al snel aansprakelijk worden gesteld als het gebouw afbrand en omliggende gebouwen schade lijden.  Maar wat als de oorzaak van de brand onduidelijk blijft? Hierover oordeelt het gerechtshof Amsterdam in het tussenarrest van 26 november 2019.

Wat is er gebeurd?

In deze zaak gaat het om de vraag of de bezitter van een gebouw (de eigenaar is vaak ook de bezitter) aansprakelijk is  voor brandschade. Er was brand in het gebouw en daardoor raakten de aangrenzende panden ook beschadigd. De bezitters van het gebouw worden hiervoor aansprakelijk gesteld op grond van artikel 6:714 BW: de aansprakelijkheid van de bezitter van een gebrekkige opstal.

Artikel 6:174 BW

Dit artikel bepaalt dat de bezitter van een opstal aansprakelijk is als de opstal, kort gezegd ‘gebrekkig’ is, als dat gebrek gevaarlijk is en als het gevaar zich daardoor ook verwezenlijkt.

Als een opstal, zoals een gebouw bijvoorbeeld, elektrische bedrading heeft die niet meer goed werkt en brandgevaarlijk is, dan is de bezitter van de opstal aansprakelijk als er daardoor daadwerkelijk brand ontstaat waardoor een ander schade lijdt.

Oorzaak brand onduidelijk

Maar in deze zaak is er wel brand, maar het is niet duidelijk wat de oorzaak is. Er bestaat slechts een vermoeden dat de brand is veroorzaakt door een verkeerd geïnstalleerde rookgasafvoer. Is er dan wel sprake van een gebrek waardoor de brand is veroorzaakt?

Bewijslastverdeling

Het is aan de partij die zich beroept ‘op de rechtsgevolgen van zijn stelling’ om te stellen en bij voldoende gemotiveerde betwisting te bewijzen dat de brand is veroorzaakt door een gebrek in het gebouw van de bezitter.

In deze zaak moet de partij die de bezitter aansprakelijk stelt dus bewijzen dat er een gebrek is waardoor de brand is veroorzaakt.

Onderzoek door brandexperts

In de praktijk zijn er na een brand vaak meerdere onderzoeksrapportten van brandexperts. Vaak is er een onderzoeksrapport van de politie en/of van brandexperts die zijn ingeschakeld door een verzekeraar.

In deze zaak wijzen de onderzoeksrapporten niet in de richting van een duidelijke oorzaak van de brand. Om die reden oordeelt het gerechtshof dat er ook geen aansprakelijkheid kan zijn van de bezitter op grond van artikel 6:174 BW.

Bewijsopdracht

Wel staat het gerechtshof nog toe dat er een poging wordt gedaan om te bewijzen dat de rookgasafvoer verkeerd was geïnstalleerd en dat  voldoende aannemelijk is dat de concrete wijze van installatie  de kans op brand wordt vergroot.  Het gerechtshof zal hiertoe ook een onafhankelijk deskundige benoemen.

Maar als  het gerechtshof vervolgens oordeelt dat dit bewijs er is, dan wordt de laatste stap overgeslagen, namelijk het bewijs dat de brand ook daadwerkelijk is ontstaan door de verkeerde wijze van installatie. Die laatste stap wordt door het gerechtshof als ‘voorhands bewezen geacht’:

Als het hof na deskundige voorlichting tot het oordeel komt dat voldoende aannemelijk is dat de wijze van installatie van het rookgaskanaal tot pyrolytische ontleding van het dakbeschot kan hebben geleid, dient voorshands ervan te worden uitgegaan dat de woning van [appellanten] vanuit oogpunt van brandveiligheid niet voldeed aan de daaraan te stellen eisen en een gevaar voor personen en zaken opleverde in de zin van artikel 6:174 BW. De onbekendheid van [appellant sub 1] met dit gebrek en het daaraan verbonden gevaar staat niet aan aansprakelijkheid in de weg. Dat is het risico-element van 6:174 BW.

Hiertegen staat nog wel ‘tegenbewijs’ open. Dus het gerechtshof biedt de eigenaar van het gebouw dan nog wel de gelegenheid om met tegenbewijs te komen tegen dit ‘voorshands geleverd geachte bewijs.’

Deze zaak wordt dus vervolgd. Lees hier de volledige uitspraak.

Vragen?

Heeft u vragen over opstalaansprakelijkheid? Wilt u overleggen met een advocaat gespecialiseerd in aansprakelijkheidsrecht? Neem vrijblijvend contact op of bekijk deze blog dat specifiek gaat over opstalaansprakelijkheid. Geen tijd? Bekijk dan deze animatie  van nog geen twee minuten.

Salva Schaderecht | info@salvaschaderecht.nl | 085 800 8080 | Jansbuitensingel 7, 6811 AA Arnhem