Shockschade is de schade die u zelf lijdt doordat u hebt moeten meemaken hoe een ander, het slachtoffer, ernstig letsel heeft opgelopen of overlijdt door toedoen van een dader.
Die dader kan dan ook aansprakelijk zijn voor de schade die u heeft geleden doordat u het hebt moeten meemaken.
De dader is dus niet alleen aansprakelijk jegens het slachtoffer, maar ook jegens u. Hij heeft zowel jegens het (primaire) slachtoffer als jegens u een onrechtmatige daad gepleegd (artikel 6:162 BW).
Voorbeeld shockschade
Een bekend voorbeeld is de ouder die moet zien hoe zijn of haar kind ernstig letsel oploopt in het verkeer. De ouder kan daardoor zodanige psychische klachten ondervinden dat hij bijvoorbeeld tijdelijk niet meer kan werken.
In dat geval is er sprake van shockschade en bestaat er een recht op vergoeding van de schade door de dader of zijn aansprakelijkheidsverzekeraar. De dader of zijn aansprakelijkheidsverzekeraar dient in dat geval én de schade van het kind als (primaire) slachtoffer te vergoeden, maar ook de schade van de ouder.
Directe confrontatie
Om aanspraak te kunnen maken op vergoeding van shockschade zal er sprake moeten zijn van een ‘directe confrontatie’ met de gebeurtenis. Dit noemt men het ‘directe confrontatie vereiste’.
Volgens de rechtspraak van de Hoge Raad over shockschade moet de partij die een vergoeding van shockschade vordert, direct zijn geconfronteerd met het letsel of het overlijden van het slachtoffer (zie het ‘Taxibus-arrest‘ en het ‘Vilt-arrest‘).
De vraag of iemand wél of niet direct is geconfronteerd met de gebeurtenis is niet altijd duidelijk te beoordelen. In de uitspraak van de rechtbank Noord-Holland is aangenomen dat dit in dat geval voor de vader van een vermoorde vrouw wél gold, maar niet voor de zus.
Psychiatrisch erkend ziektebeeld
De persoon die stelt te lijden aan shockschade dient wél te kunnen onderbouwen dat sprake is van geestelijk letsel.
Dat zal in het algemeen kunnen worden aangetoond door middel van een in de psychiatrie erkend ziektebeeld. Daarmee wordt meestal een diagnose van een psychiater of psycholoog bedoeld, waarvoor bijvoorbeeld ook behandeling is geweest.
De eis van het bestaan van geestelijk letsel kan overigens ook worden aangenomen zonder dat sprake is van een psychiatrische diagnose of behandeling. Zie bijvoorbeeld de uitspraak van de rechtbank Den Haag, waarin vergoeding van shockschade is toegekend op basis van de aanname van de rechtbank dat sprake is van geestelijk letsel, zonder dat dit geestelijke letsel blijkt uit een psychiatrische diagnose.
Anders dan ‘gewoon’ smartengeld en shockschade
Shockschade dient te worden onderscheiden van smartengeld en affectieschade. Dat zijn weer twee andere termen die zien op andere situaties.
Affectieschade is het verdriet wat iemand heeft door verlies of letsel van een naaste. Daarvoor bestond tot voor kort geen recht op vergoeding van dergelijke schade. Inmiddels bestaan ook daar regels voor. Zie het artikel over affectieschade.
Smartengeld is een vergoeding voor ander nadeel dan financiële schade, zoals pijn en verdriet als gevolg van opgelopen letsel. Zie het artikel over smartengeld.
Verschillen tussen smartengeld, affectieschade en shockschade
Zie onderstaande animatie voor de verschillen tussen smartengeld, affectieschade en shockschade. Klik op de afbeelding hieronder om de animatie te bekijken.
Vragen?
Heeft u vragen of zoekt u een letselschade advocaat? Neem vrijblijvend contact op.
Salva Schaderecht is een advocatenkantoor gespecialiseerd in aansprakelijkheid, letselschade en verzekeringsrecht.
Salva Schaderecht | info@salvaschaderecht.nl | 085 800 8080 | Jansbuitensingel 7, 6811 AA Arnhem