Aan het begin van het nieuwe jaar treden vaak veel nieuwe regels en wetten in werking. Zo ook met ingang van 1 januari 2023. Een van deze nieuwe regels is de helmplicht voor snorfietsers (en de passagier). Bij overtreding kan er een boete van 100 euro worden opgelegd. In Amsterdam (sinds 2019) en Utrecht (sinds 2021) gold de helmplicht voor snorfietsers al. Het aantal ongevallen waarbij een snorfietser betrokken is, is in Amsterdam sindsdien aanzienlijk gedaald. Ironisch genoeg is de reden hiervoor dat als gevolg van de helmplicht minder mensen een snorfiets zijn gaan gebruiken (De Volkskrant). Het dragen van een helm voorkomt natuurlijk wel ernstig (hoofd- en nek-)letsel. Vanaf dit jaar geldt de helmplicht in het hele land.
De snorfiets en andere tweewielers
Een snorfiets is rijwiel met hulpmotor waarmee maximaal 25 km/u kan worden gereden. Deze maximale snelheid is het belangrijkste verschil met bijvoorbeeld de speedpedelec en de bromfiets. Deze tweewielers mogen, afhankelijk van waar men rijdt, tot 45 km/u. Daarnaast mogen speedpedelecs en bromfietsen in principe niet op het fietspad rijden; de snorfiets moet juist op het fietspad rijden. Voor de speedpedelec en bromfiets gold, mede vanwege het gevaar van de hoge snelheid en de kwetsbare plek op de weg, al een helmplicht. Nu zal de helmplicht dus ook voor de snorfiets gaan gelden.
Toen bekend werd dat de helmplicht ook voor snorfietsers zal gaan gelden, hebben veel mensen hun snorfiets ingewisseld voor of omgebouwd tot een ander voertuig, zoals een bromfiets. Dit brengt verzekeringsrechtelijke problemen met zich mee.
Aansprakelijkheid en verzekering van snorfiets
Een snorfiets kan net zoals een auto, gewone fiets of bromfiets worden verzekerd. Deze voertuigen worden onder de Wegenverkeerswet (‘WVW’) aangeduid als ‘motorrijtuigen’. Dit maakt enkele bijzonderheden uit de WVW van toepassing op onder andere de snorfiets.
‘Motorrijtuigen’, zoals de snorfiets, kunnen tegen verschillende soorten gebeurtenissen worden verzekerd. Zo bestaat er de ‘WA-verzekering’ (‘WA’ = wettelijke aansprakelijkheid) die schade dekt die de snorfiets toebrengt aan een ander. Het afsluiten van deze verzekering tegen wettelijke aansprakelijkheid is op grond van artikel 2 WAM verplicht voor alle ‘motorrijtuigen’. Over de WAM leest u hier meer. Daarnaast bestaat de (beperkt of allrisk) casco-verzekering, die schade dekt die aan de snorfiets zelf wordt toegebracht.
De verzekeringspremie verschilt per soort voertuig en is afhankelijk van het risico op schade. Voor de bromfiets geldt een hogere maximale snelheid dan voor een snorfiets en met de bromfiets mag tussen de auto’s op de weg worden gereden. Het risico van (ernstige) schade is voor een bromfietser hoger dan voor een snorfietser. De verzekeringspremie voor een bromfiets is dan ook logischerwijs hoger dan voor een snorfiets.
Als de snorfiets wordt ingeruild voor of omgebouwd tot bijvoorbeeld een bromfiets, dan kan de verzekeraar aanvoeren dat de snorfiets niet meer het verzekerde voertuig betreft. In de verzekeringsvoorwaarden staat namelijk bijna altijd een specifieke omschrijving van het verzekerde voertuig. Bij een snorfietsverzekering zal dit de omschrijving van een snorfiets zijn. Rijdt u onder die snorfietsverzekering schade met een bromfiets, dan kan dit discussie over de dekking opleveren.
Het is dus erg belangrijk voor uw dekking om wijzigingen met betrekking tot het verzekerde voertuig op tijd door te geven aan de verzekeraar.
Snorfietsongeval en zorgverzekering
Op de vergoeding van zorgkosten bij de huisarts, de spoedeisende hulp en het ziekenhuis heeft het niet naleven van de helmplicht geen invloed. Zorgverzekeraars zijn namelijk verplicht zorgkosten te vergoeden, ongeacht de manier waarop het letsel is ontstaan.
Hierbij is het wel belangrijk een onderscheid te maken tussen de basisverzekering en de aanvullende verzekering(en). Heeft u bijvoorbeeld fysiotherapie nodig na een ongeval, maar bent u hiervoor niet aanvullend verzekerd, dan zal de zorgverzekeraar deze kosten niet vergoeden. In uitzonderlijke gevallen kan er wel een vergoeding van fysiotherapie vanuit de basisverzekering bestaan.
Helmplicht en eigen schuld
Een bestuurder of passagier van een snorfiets die als (letselschade)slachtoffer is betrokken bij een ongeval zal sinds begin dit jaar als het goed is een verlaagde kans hebben op hoofd- en nekletsel. Immers is hij verplicht een helm te dragen. Als de veroorzaker van het ongeval aansprakelijk is, moet hij in beginsel alle schade vergoeden die is ontstaan door het ongeval. Onder omstandigheden kan dit anders zijn.
Een van de omstandigheden die de vergoedingsplicht van de aansprakelijke partij verlaagt is ‘eigen schuld’ aan de kant van het slachtoffer. Als een snorfietser slachtoffer is geworden van een ongeval terwijl hij geen helm droeg, kan hem dit worden toegerekend. Het is mogelijk dat de snorfietser dan een gedeelte van de schade zelf zal moeten dragen. Nu het dragen van de helm zelfs verplicht is, zal de rechter aan het niet dragen van de helm waarschijnlijk nog meer gewicht toekennen in het kader van de eigen schuld van het slachtoffer.
Het is dus niet alleen voor de eigen gezondheid, maar ook voor een eventuele schadevergoeding erg van belang een helm te dragen!
Conclusie
Met ingang van 1 januari 2023 geldt een helmplicht voor snorfietsers. Deze helmplicht zorgt voor verschillende juridische kwesties. Zo moet u goed kijken naar uw verzekeringsdekking als u de snorfiets ombouwt tot een bromfiets. Wat betreft vergoeding vanuit de zorgverzekering verandert er door de helmplicht niets. Ook de WVW en WAM zijn nog altijd van toepassing op de snorfiets. Wat betreft (letsel)schade opgelopen door een snorfietser die de verplichte helm niet droeg, verandert er mogelijk wel iets. De rechter zal in het kader van eigen schuld waarschijnlijk meer gewicht toekennen aan het niet dragen van een helm.
Vragen?
Heeft u vragen of zoekt een advocaat die is gespecialiseerd in aansprakelijkheidsrecht, letselschade en verzekeringsrecht? Neem vrijblijvend contact op.
Salva Schaderecht is een advocatenkantoor gespecialiseerd in aansprakelijkheid, letselschade en verzekeringsrecht.
Salva Schaderecht | info@salvaschaderecht.nl | 085 800 8080 | Jansbuitensingel 7, 6811 AA Arnhem