Personen die schade hebben geleden waarvoor een ander aansprakelijk is, kunnen aanspraak maken op vergoeding van verschillende schadeposten. Een van die schadeposten betreft de ‘kosten zonder nut’. Dit zijn kosten die al voor het schadevoorval zijn gemaakt, maar vanwege dit schadevoorval geen nut meer hebben. Deze kosten kunnen voor vergoeding in aanmerking komen.
Verschillende soorten schadeposten
Een onrechtmatige daad (artikel 6:162 BW) of wanprestatie (artikel 6:74 BW) kan de benadeelde met verschillende schadeposten confronteren. Denk hierbij aan het mislopen van inkomsten, juridische kosten, schade aan eigendommen of smartengeld. Een andere schadepost betreft de ‘kosten zonder nut’.
Volgens de Hoge Raad zijn ‘kosten zonder nut’ uitgaven die de benadeelde heeft gedaan om zichzelf een “niet op geld waardeerbaar onstoffelijk voordeel” te verschaffen, waarvan hij vervolgens het voordeel heeft moeten missen. De Hoge Raad spreekt in dit verband van “tevergeefs gemaakte kosten”.
Dakar Rally-arrest
De feiten die ten grondslag liggen aan het arrest waarin de Hoge Raad het leerstuk van de ‘kosten zonder nut’ uiteenzette, geven een goed voorbeeld. In dit Dakar Rally-arrest (ECLI:NL:HR:2005:AR6460) ging het om een motorcrosser die een motor had gehuurd om mee te kunnen doen aan de Dakar Rally. Al in de eerste paar dagen van de race begaf de motor het en was de deelnemer genoodzaakt te stoppen. Vaststond dat de verhuurder aansprakelijk was voor het uitvallen van de motor.
Vervolgens speelde de vraag voor welke schadeposten de verhuurder aansprakelijk was. Eerder oordeelde het hof in deze zaak dat onder andere de inschrijfkosten voor de Dakar Rally niet voor vergoeding in aanmerking kwamen, omdat deze kosten ook zonder de wanprestatie zouden zijn gemaakt en dus geen gevolg zijn van die wanprestatie. De Hoge Raad casseert op dit punt en oordeelt dat het wel degelijk mogelijk is om deze kosten als schadevergoeding toegewezen te krijgen.
Als argumentatie hiervoor oordeelt de Hoge Raad het volgende:
“Indien iemand uitgaven heeft gedaan ter verkrijging van een op zichzelf niet op geld waardeerbaar onstoffelijk voordeel en hij dit voordeel heeft moeten missen, zal met het oog op het begroten van de door hem geleden schade – die als vermogensschade moet worden aangemerkt – als uitgangspunt hebben te gelden dat de waarde van het gemiste voordeel moet worden gesteld op de voor het verkrijgen daarvan gedane uitgaven die hun doel hebben moeten missen.”
Samengevat oordeelt de Hoge Raad dat uitgaven die al zijn gedaan, maar hun doel niet meer kunnen bereiken als vermogensschade kunnen worden aangemerkt. De Hoge Raad vervolgt dat deze uitgaven voor vergoeding in aanmerking komen als deze schade aan de aansprakelijke partij kan worden toegerekend (artikel 6:98 BW).
Abonnementen en vakanties
Een ander voorbeeld van ‘kosten zonder nut’ is het abonnement dat al wel is betaald, maar waarvan geen gebruik meer kan worden gemaakt. Denk aan het sportschoolabonnement dat voor één jaar is afgesloten, maar dat vanwege een ongeval waarvoor een ander aansprakelijk is halverwege het jaar niet meer kan worden gebruikt. De uitgaven die zijn gedaan voor de periode waarin geen gebruik meer kan worden gemaakt van het abonnement kunnen dan voor vergoeding in aanmerking komen.
Ook de vakantie die al is geboekt en betaald, maar door de schadeveroorzakende gebeurtenis niet langer kan doorgaan is een voorbeeld van ‘kosten zonder nut’. Voor zover een annuleringsverzekering niet al uitkomst biedt, kan de betaling die voor de vakantie is gedaan als schadevergoeding worden gevorderd van de aansprakelijke partij.
Kortom
‘Kosten zonder nut’ zijn uitgaven die vóór het intreden van de schadeveroorzakende gebeurtenis zijn gedaan, maar die vanwege deze gebeurtenis geen nut meer hebben. Er wordt ook wel van ‘tevergeefs gemaakte kosten’ of ‘kosten die hun doel hebben moeten missen’ gesproken.
Vragen?
Heeft u vragen of zoekt u een advocaat die is gespecialiseerd in het aansprakelijkheidsrecht en letselschade? Neem vrijblijvend contact op.
Salva Schaderecht is een advocatenkantoor gespecialiseerd in aansprakelijkheid, letselschade en verzekeringsrecht.
Salva Schaderecht | info@salvaschaderecht.nl | 085 800 8080 | Jansbuitensingel 7, 6811 AA Arnhem
