Op 13 september 2021 heeft de rechtbank Amsterdam geoordeeld dat de chauffeurs die via de Uber-app passagiers vervoeren geen zelfstandigen zijn, maar werknemers van Uber. Dit ligt in lijn met eerdere rechtspraak over platform-arbeid. Eerder oordeelde het gerechtshof Amsterdam namelijk dat de bezorgers van Deliveroo werknemers zijn en geen zelfstandigen.
Welke gevolgen brengen deze uitspraken met zich mee voor het aansprakelijkheidsrecht en dan in het bijzonder de werkgeversaansprakelijkheid?
Werkgeversaansprakelijkheid
Doordat de verhouding tussen Uber en de chauffeurs gekwalificeerd wordt als een arbeidsovereenkomst is het arbeidsrecht van toepassing. In boek 7 BW is een artikel voor werkgeversaansprakelijkheid opgenomen, namelijk artikel 7:658 BW. De werkgever kan op grond van dit artikel aansprakelijk worden gesteld voor de schade die een werknemer heeft geleden in de uitoefening van zijn werkzaamheden. De bescherming van de werknemer is hoog. De werkgever is immers alleen niet aansprakelijk als hij kan aantonen dat hij aan zijn zorgplicht heeft gedaan of wanneer er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer.
Wat deze zorgplicht voor een werkgever precies inhoudt, hangt af van de omstandigheden van het geval. In ieder geval bestaat er de wettelijke plicht om de lokalen, werktuigen en gereedschappen waarin of waarmee hij de arbeid doet verrichten op zodanige wijze in te richten en te onderhouden en voor het verrichten van de arbeid zodanige maatregelen te treffen en aanwijzingen te verstrekken als redelijkerwijs nodig is om te voorkomen dat de werknemer schade lijdt in de uitoefening van zijn werkzaamheden. Deze zorgplicht strekt ver.
De werkgever moet ervoor zorgen dat de werknemers een geschikt en deugdelijk vervoersmiddel hebben en dat zij de rij- en rusttijdenvoorschriften in acht nemen. De werkgever dient dit ook te controleren op de naleving hiervan. Ook kan gedacht worden aan het geven van instructies omtrent veiligheid ten aanzien van klanten en hoe er omgegaan dient te worden met vervelende klanten. De werkgever dient dus zorgt te dragen voor een veilige werkomgeving. Hoe ver de zorgplicht precies strekt, zal uit de praktijk moeten blijken.
Goed werkgeverschap
Uit het arbeidsrecht is nog een artikel van belang, namelijk artikel 7:611 BW. Hierin is bepaald dat de werkgever en de werknemer verplicht zijn zich als een goed werkgever en een goed werknemer te gedragen. De Hoge Raad heeft geoordeeld dat uit goed werkgeverschap een verzekeringsplicht volgt.
Deze verzekeringsplicht is beperkt tot werknemers die in de uitoefening van hun werkzaamheden deelnemen aan het verkeer en betrokken raken bij een verkeersongeval. Indien de werkgever tekort is geschoten in zijn verplichting om zorg te dragen voor een behoorlijke verzekering, dan is hij jegens de werknemer aansprakelijk voor het bedrag dat een behoorlijke verzekering zou hebben gedekt.
Voor een werkgever als Uber heeft dit grote gevolgen. Uber moet als goed werkgever een behoorlijke verzekering afsluiten voor de werknemers die voor de uitoefening van de werkzaamheden deelnemen aan het verkeer. Voor Uber zullen dit bijna alle werknemers zijn. Doet Uber dit niet, dan is zij bij een verkeersongeval aansprakelijk voor de geleden schade van die werknemer.
Aansprakelijkheid werknemer
Een chauffeur van Uber kan fouten maken tijdens werktijd waardoor een derde of de werkgever schade lijdt. Derden die schade lijden, kunnen Uber als werkgever aanspreken voor deze schade (op grond van artikel 6:170 BW). Uber moet deze schade als werkgever dan vergoeden. De werkgever kan in beginsel niet de werknemer aanspreken voor zijn schade, tenzij de schade het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid. Hier is in de praktijk niet snel sprake van. Daarnaast moet de schade in de uitoefening van het werk zijn toegebracht. In het bijzonder valt op te merken dat boetes wegens overtreding van de Rij- en rusttijdenregeling voor rekening van de werkgever komen. Gewone verkeersboetes kunnen wel verhaald worden op de werknemer.
Conclusie
Doordat de chauffeurs werknemers van Uber zijn, brengt dit gevolgen mee voor de aansprakelijkheid van Uber als werkgever en vergelijkbare bedrijven. Uber kan als werkgever aansprakelijk worden gehouden voor de schade die een werknemer lijdt in de uitoefening van zijn werkzaamheden op grond van artikel 7:658 BW. De zorgplicht strekt ertoe om een veilige werkomgeving te waarborgen. Hoe ver dit precies strekt, zal uit de praktijk moeten blijken.
Daarnaast zal Uber op grond van goed werkgeverschap een deugdelijke verzekering moeten afsluiten voor haar werknemers. Doet Uber dit niet, dan is zij aansprakelijk voor de schade die een werknemer lijdt bij een verkeersongeval tijdens het werk.
Ook is Uber aansprakelijk voor de schade die derden lijden door zijn werknemer. Uber kan dit in de meeste gevallen niet verhalen op de werknemer.
Werkgever zijn heeft dus zeker gevolgen voor het aansprakelijkheidsrecht. Dat zal gelden voor Uber, maar ook voor andere bedrijven vergelijkbaar met Uber.
Vragen?
Heeft u vragen of zoekt u een advocaat die is gespecialiseerd in het aansprakelijkheidsrecht? Neem vrijblijvend contact op.
Salva Schaderecht is een advocatenkantoor gespecialiseerd in aansprakelijkheid, letselschade en verzekeringsrecht.
Salva Schaderecht | info@salvaschaderecht.nl | 085 800 8080 | Jansbuitensingel 7, 6811 AA Arnhem