Elektrische fietsen genieten enorme populariteit en zijn tegenwoordig niet meer weg te denken uit het straatbeeld. Maar wat als er een ongeval plaatsvindt met een elektrische fiets? Hoe zit het dan met aansprakelijkheid en schadevergoeding? En moet een elektrische fiets worden verzekerd?

In dit artikel wordt ingegaan op de aansprakelijkheid van elektrische fietsen in het verkeer en de verzekeringsplicht.

Twee soorten elektrische fietsen, twee soorten aansprakelijkheid en verzekering

Het is van belang om eerst onderscheid te maken tussen de verschillende soorten elektrische fietsen. In dit artikel zullen twee soorten fietsen worden besproken:

• Pedelec (trapondersteuning t/m 25 km/uur). De juridische situatie is vergelijkbaar met die van een gewone fiets.
• Speed-pedelec (trapondersteuning t/m 45 km/uur). De juridische situatie is vergelijkbaar met die van een motorrijtuig, zoals een auto of bromfiets.

Pedelec (trapondersteuning t/m 25 km/uur): geen verzekeringsplicht

De verplichte wettelijke aansprakelijkheidsverzekering voor motorrijtuigen (WAM) is sinds 2006 afgeschaft voor fietsen met trapondersteuning. Dit houdt in dat je niet wettelijk verplicht bent om een fiets met trapondersteuning te verzekeren. (klik hier voor het besluit: wetten.nl – Regeling – Besluit vrijstelling voor fietsen met trapondersteuning van aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen – BWBR0020238 (overheid.nl))

De pedelec wordt aangemerkt (artikel 1 lid 1 onderdeel ea Wegenverkeerswet) als een ‘fiets met trapondersteuning’ waarvoor dezelfde verkeersregels gelden als voor gewone fietsen. De bestuurder van deze fiets moet op het fietspad rijden en hoeft niet te beschikken over een rijbewijs.

Er is dus geen verplichting tot het sluiten van een aansprakelijkheidsverzekering voor een pedelec, een elektrische fiets met trapondersteuning t/m 25 km per uur.

Pedelec (trapondersteuning t/m 25 km/uur): ongeval met motorrijtuig

Wanneer er sprake is van een verkeersongeval tussen een bestuurder van een pedelec en een gemotoriseerde deelnemer, dan wordt de bestuurder van de pedelec gezien als een kwetsbare verkeersdeelnemer in de zin van artikel 185 Wvw. Dit betekent dus dat hij bescherming geniet in de zin van de Wegenverkeerswet. De bestuurder van het motorrijtuig is dan aansprakelijk op grond van artikel 185 Wvw. Dat is hij alleen niet in het geval van overmacht. Er gelden bovendien speciale regels in het geval het slachtoffer ‘eigen schuld‘ heeft aan het ontstaan van de schade.

Pedelec (trapondersteuning t/m 25 km/uur): ongeval met fietser of voetganger

Wanneer er een ongeval is gebeurd tussen een bestuurder van een pedelec en een niet-gemotoriseerde deelnemer (fietser of voetganger), dan geldt de aansprakelijkheidsverdeling volgens de klassieke aansprakelijkheidsregels. De aansprakelijkheid moet worden beoordeeld op grond van artikel 6:162 BW: de gewone onrechtmatige daad. Op grond van dat artikel kan de bestuurder van de pedelec aansprakelijk zijn voor de schade van de fietser of voetganger. Ook kan de fietser of voetganger juist aansprakelijk zijn voor de schade van de bestuurder van de pedelec. Ook gelden de gewone regels in het geval het slachtoffer ‘eigen schuld‘ heeft aan het ontstaan van de schade.

Pedelec (trapondersteuning t/m 25 km/uur): verzekering mogelijk

Het is zoals hierboven vermeld niet wettelijk verplicht om een aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten voor een pedelec. Het is echter wel mogelijk om als bestuurder van een pedelec verzekerd te zijn tegen het risico van aansprakelijk. Aansprakelijkheid voor schade veroorzaakt met een pedelec zal meestal zijn gedekt onder de particuliere aansprakelijkheidsverzekering (AVP). Een AVP verzekering biedt dus doorgaans dekking in geval van ongevallen, mits de elektrische fiets slechts tot 25 km/uur trapondersteuning heeft.

Speed-pedelec (trapondersteuning t/m 45 km/uur): verzekering tegen aansprakelijkheid is verplicht

De speed-pedelec wordt gekwalificeerd als een elektrische bromfiets en de bestuurder hiervan zal zich dus aan dezelfde regels moeten houden als een bromfietser, een motorrijtuig dus. Dit betekent dat de speed-pedelec dient te beschikken over een geel kenteken, een achteruitkijkspiegel en over remlichten. Ook geldt er een verplichting tot het afsluiten van een wettelijke aansprakelijkheidsverzekering (ook wel WAM-verzekering of WA-verzekering genoemd). De bestuurder dient ook te beschikken over een bromfietsrijbewijs en het dragen van een bromfiets of speciale speed-pedelec-helm is verplicht.

Onder de particuliere aansprakelijkheidsverzekeringen (AVP) is er meestal juist een uitsluiting van dekking voor aansprakelijkheid voor schade veroorzaakt door elektrische fietsen met trapondersteuning hoger dan 25 km/uur.

Speed-pedelec (trapondersteuning t/m 45 km/uur): ongeval met motorrijtuig

De bestuurder van een speed-pedelec wordt dus gezien als een bestuurder van een motorrijtuig. Als er sprake is van een ongeval met een ander motorrijtuig, dan gelden de algemene aansprakelijkheidsregels uit artikel 6:162 BW.

Speed-pedelec (trapondersteuning t/m 45 km/uur): ongeval met fietser of voetganger

Als er sprake is van een verkeersongeval tussen een bestuurder van een speed-pedelec en een niet-gemotoriseerde verkeersdeelnemer zoals een voetganger of fietser, dan is artikel 185 Wvw van toepassing. De bestuurder van de speed-pedelec is dan aansprakelijk, behoudens overmacht. Ook gelden er speciale regels als het slachtoffer ‘eigen schuld’ heeft aan het ontstaan van de schade.

Wat als de speed-pedelec niet is verzekerd of door rijdt na een ongeval?

Als de speed-pedelec onverzekerd blijkt te zijn terwijl de bestuurder daarvan aansprakelijk is voor een ongeval daarmee, dan is die bestuurder nog steeds persoonlijk aansprakelijk. Wel kan in dat geval het Waarborgfonds Motorverkeer worden benaderd om de schade te vergoeden. Dat geldt ook als de bestuurder door rijdt na een ongeval. Dat fonds is er voor onverzekerde motorrijtuigen en motorrijtuigen waarmee na een ongeluk wordt doorgereden.

Het waarborgfonds kan de schade van het slachtoffer vergoeden. Daarna zal het Waarborgfonds de persoonlijk aansprakelijke bestuurder benaderen om te betalen aan het Waarborgfonds wat het Waarborgfonds heeft betaald aan het slachtoffer.

Zie ook

• Elektrische step en aansprakelijkheid
• Steeds meer maaltijdbezorgers betrokken bij verkeersongeval
• Het Waarborgfonds en schadevergoeding
• Verbod op flitsbezorgers onder de 16 jaar
• Helmplicht voor snorfietsers in 2023

Vragen?

Heeft u vragen of zoekt u een advocaat die is gespecialiseerd in aansprakelijkheidsrecht en letselschade? Neem vrijblijvend contact op.

Salva Schaderecht is een advocatenkantoor gespecialiseerd in aansprakelijkheid, letselschade en verzekeringsrecht.

Salva Schaderecht | info@salvaschaderecht.nl | 085 800 8080 | Jansbuitensingel 7, 6811 AA Arnhem